کلمهای که معمولاً همراه «اسراف» میآید «تبذیر» است؛ خداوند در سوره مبارکه اسراء تبذیرکنندگان را برادران شیطان مینامد:
«إنّ المُبَذِّرینَ کانوا اِخوانَ الشَّیاطین»[27 اسراء]
اما آیا این دو کلمه به یک معنا هستند؟
با در نظر گرفتن ریشه لغوی اسراف و تبذیر وقتی این دو در مقابل یکدیگر قرار میگیرند؛ اسراف به معنی خارج شدن از حدّ اعتدال است، بدون آن که چیزی را ظاهراٌ ضایع کنند؛ مثلاٌ کسی غذایی چنان گران قیمت تهیه کند که با قیمت آن بتوان عدّه زیادی را آبرومندانه تغذیه کرد. در این جا از حدّ اعتدال تجاوز شده ولی ظاهراٌ چیزی نابود و ضایع نشده است. اما تبذیر آن است که آن چنان مصرف کنیم که به اتلاف و تضییع منجر شود؛ مثل این که برای دو نفر میهمان غذای ده نفر را تهیه کنیم آن گونه که بعضی به نادانی انجام میدهند و به آن افتخار مینمایند و باقی غذا را در زباله دان بریزیم و اتلاف کنیم.