ریا کار ظاهری زیبا و باطنی مریض دارد «لِسانُ المَرائی جَمیل و فِی قَلبِهِ الدّاءُ الدَّخیل»زبان شخص ریاکار زیباست ولی در دلش دردی ریشه دار است.» (امیرمؤمنان علیهالسلام)
در ظاهر اهل خشوع و تواضع ولی در باطن دست از گناه برنمی دارد. او در ظاهر گوسفند ولی در باطن گرگ است؛ ای دریده پوستین یوسفان گرگ برخیزی از این خواب گران!
در برابر ریا و سُمعه، اخلاص است. در حدیث آمده است: خداوند جز [عبادت] خالصان را نمیپذیرد.
اخلاص یعنی عبادت فقط و فقط برای رضای خداوند باشد.
«إِنَّ المُنافِقینَ یُخادِعونَ اللهَ وَ هُوَ خادِعُهُم وَ إذا قامُوا إلی الصَّلاه قامُوا کُسالی یُرائُونَ النّاسَ وَ لا یَذکُرُونَ اللهَ إلا قَلیلا»[142 نساء]
همانا منافقان با خدا فریبکاری میکنند و حال آنکه خدا فریبدهندهی آنهاست و چون به نماز برخیزند با مردم ریاکاری میکنند و خدا را یاد نمیکنند مگر اندکی.
ریا و سُمعه دو خطر و آفت بزرگ هستند که افراد مؤمن را تهدید میکند.
ریا آن است که انسان کاری را برای دیدن مردم (و نه برای رضای خدا) انجام دهد.
سُمعه آن است که کاری را به جا آورد و هدفش آن باشد که کارش به گوش مردم برسد.
این دو کار از نشانههای نفاق است.